De vraag van deze week is: waarom is er een dark side of the moon? Met andere woorden: hoe kan het dat we vanaf de aarde altijd dezelfde kant van de maan zien, terwijl die om ons heen draait?
Auteur: Rik
Einstein’s hoed
Einstein roeit stroomopwaarts, als hij onder een brug doorkomt die zijn hoed in het water tikt. Hij heeft het pas na 5 minuten door, draait om en roeit met dezelfde kracht terug totdat hij zijn hoed 1 kilometer stroomafwaarts van de brug vindt. Hoe snel stroomt de rivier?
Het draaiende emmertje
Ik draai hier een emmertje gevuld met water rond. Ik probeer het emmertje precies zo snel te draaien dat hij net een cirkel beschrijft. Als ik het touw 2x zo lang maak, neemt de periode (rondetijd) dan toe of af en met hoeveel procent?
De gesmolten ijsberg
Met de vele hitte om ons heen, deze week de volgende vraag:
In de poolzee drijft een enorme ijsberg. Onder invloed van het broeikaseffect smelt hij. Wat gebeurt er met het zeewaterpeil?
Wetenschapsquiz 1995
Het ronde biljart
Stel je hebt een cirkelvormige biljarttafel. Twee ballen worden tegelijk afgestoten van punt A respectievelijk B. Ze botsen in C op elkaar en vervolgen hun weg in lijn met de andere bal, zodat zowel AE als BD recht zijn. Dan raken ze de band om tenslotte in hun startpunten uit te komen. We nemen aan dat de ballen gedurende het hele traject met constante maar mogelijkerwijs verschillende snelheden rollen. De vraag is: welke bal zal er het eerst zijn?
De omgekeerde fles
Klik op onderstaand plaatje en aanschouw hoe ik een volle fles water ondersteboven houd terwijl die niet leegloopt. Hoe kan dit raadselachtige fenomeen ontstaan? Wat houdt het water in de fles?
Het geitendilemma
Deze week een klassieker: het dilemma van de quizmaster en de geiten. Stel je ben een deelnemer aan een quiz en staat voor drie dichte deuren. Je weet dat achter twee daarvan een geit staat en achter één een auto.
De quizmaster vraagt je een deur te kiezen, maar nog niet te openen. Als je dat gedaan hebt opent zij één van de andere twee deuren, en er staat een geit achter. Dan mag nog switchen naar de andere dichte deur. Stel je wilt die auto, switch je of kan je net zo goed aan je oorspronkelijke keuze vasthouden?
Het boerenprobleem
Met de boerenprotesten aan de orde van de dag herinner ik mij een vraag uit de onvolprezen NWO Wetenschapsquiz van 2018:
Vijf boeren moeten drie kavels land van elk 1 hectare groot eerlijk verdelen. Iedere boer krijgt dus 0,6 hectare land. Niemand vindt het een probleem als zijn grond uit meerdere stukken bestaat, mits elk stuk minstens 0,25 hectare groot is. Lukt het om de kavels onder deze voorwaarde te verdelen?
Ik kan je verklappen dat het inderdaad kan, maar hoe dan?
Waarom zijn marathonlopers klein?
Als je naar de elite bij de marathonlopers kijkt valt op hoe klein ze zijn. Elius Kipchoge is 1,67 meter lang, terwijl Kenenisa Bekele slechts 1,65 m meet. Waarom is dat? Is dat toeval of zit daar een biologisch/fysische reden achter?
Hoogspanningsmasten op zee
Iemand attendeerde me op deze foto. Je ziet een rij hoogspanningsmasten op zee die loopt tot aan de horizon. Als je aanneemt dat alle masten even hoog zijn, kun je uit deze foto (ooit) baanbrekende conclusies trekken. Welke?