De vraag van deze week is: waarom is er een dark side of the moon? Met andere woorden: hoe kan het dat we vanaf de aarde altijd dezelfde kant van de maan zien, terwijl die om ons heen draait?
De maan is niet rond
De maan draait om zijn as in precies dezelfde tijd als waarin hij om de aarde draait (ruim 27 dagen). Daardoor is steeds dezelfde zijde naar de aarde gericht en ook steeds dezelfde zijde van de aarde af: the dark side of the moon.
Dit opzienbarende feit is natuurlijk niet toevallig, maar is het gevolg van de krachten die spelen: de zwaartekracht en de centrifugaalkracht. Het kost wat moeite om dit uit te leggen.
Het begin is de vaststelling dat de maan door de circulaire beweging rond de aarde niet een perfecte bol is, maar een ellipsoïde. Dit komt doordat in de kern van de maan de zwaartekracht van de aarde en de centrifugaalkracht elkaar precies opheffen. Dichter naar de aarde toe (aan het maanoppervlak) is de zwaartekracht echter net wat groter. Aan de verre kant van het maanoppervlak is dat precies andersom. Dit veroorzaakt getijden, net als op aarde bij de oceanen.
Synchronisatie
Waarom is het zo belangrijk dat de maan niet rond is? Omdat dit een moment veroorzaakt dat ervoor zorgt dat de omloopperiode en maandaglengte precies dezelfde zijn, namelijk ruim 27 aardedagen. Hoe werkt dit?
Doordat de maan getijdebulten heeft, ga je een netto moment krijgen als in het plaatje dat hem terug in lijn met de aarde probeert te trekken. Elke keer kreeg de maan zo een zetje dat hem met de getijdebulten parallel naar de aarde probeerde te krijgen. En na genoeg zetjes is hij precies zo snel rond zijn as gaan draaien dat de lange as van de ellips naar de aarde bleef wijzen. Sindsdien hebben we een dark side of the moon.