Vanochtend werd ik getriggerd door een alarmerend bericht: Het gaat dramatisch met onze natuur en dat komt niet alleen door stikstof. Help, wat is er aan de hand?
Stikstofcrisis
Blijkbaar hebben we naast een economische, klimaat-, woning- en zorgcrisis ook een stikstofcrisis. Als ik het goed begrijp zijn de stikstofverbindingen uit de landbouw, industrie en verkeer (ammoniak, nitraat) verantwoordelijk voor voedselverrijking van de Natura 2000 gebieden, waardoor dieren en planten die van voedselarme grond houden het moeilijk hebben. En dan hebben we het nog niet eens over verdroging en pesticides.
Zoals ik vorige week al schreef voel ik als plattelandsbewoner zeker dat het huidige landbouw- en veeteeltsysteem niet duurzaam is. Toch kan ik de beleidsmatige crisisretoriek niet goed volgen. Hoe kan het dat zelfs voor een linkse natuurliefhebber als ik deze problemen als onecht aanvoelen? Hoe moet dat dan zijn voor een BBB-aanhanger? Die denkt dan toch al helemaal: hoezo stikstofcrisis?
Krabben waar het jeukt
Als ik één ding van ondernemen en marketing heb geleerd, dan is het wel dat als de klant geen probleem ervaart, elke verkooppoging tot mislukken is gedoemd. Dus: geen probleemperceptie, geen oplossing nodig.
De stikstofproblemen doen zich voor in een paar snippers Nederlandse natuur. Hier in Groningen zijn alleen het Lauwersmeer, Leekstermeer en Zuidlaardermeer aangewezen als Natura 2000 gebieden. De gemiddelde Groninger komt daar zelden.
Marketingtechnisch is het stikstofprobleem dus bijzonder zwak. De burger voelt het niet aan den lijve. Zelfs als hij wél rondwandelt in een natuurgebied zal hij geen problemen zien. Met de zure regen uit de jaren tachtig zag je daadwerkelijk dode bomen. Dat was tenminste zichtbaar, althans zo heb ik dat ervaren. Dat een onooglijk plantje als de Zonnedauw er niet meer is valt toch niemand op?
Meer natuur
Ik zou er voor pleiten om meer natuur te maken. En dan bedoel ik vooral door herdefiniëring. Er is veel meer natuur dan alleen die paar snippers Natura 2000. De stad is natuur, het platteland, ja zelfs wijzelf zijn natuur.
Als we op die holistische manier naar natuur kijken, dan kunnen we ook de reële problemen benoemen, problemen die geloofwaardig en concreet zijn en voor iedereen voelbaar. Of misschien kunnen we ons dan afvragen of we natuur zien als een verdienmodel en onze (leef)omgeving derhalve als een soort industrieterrein. Want zo voelt voor mij het platteland: als een bedrijfsterrein met alleen aan de randen wat losse rafels leven. En in zo’n omgeving is het slecht leven, ook voor het dier “homo sapiens”.